به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «آناج»، امین رسولزاده از قاریان مطرح استانی در یادداشتی به بهانه قرابت نوروز و رمضان، نوشت: قرآن کریم، بهعنوان معجزه جاوید پیامبر اکرم (ص)، کتاب هدایت و راهنمای بشر در تمام ابعاد زندگی فردی و اجتماعی است. در عصری که انبوه اطلاعات و شبهات ذهن جوانان را احاطه کرده، بازگشت به معارف ناب قرآن کریم ضرورتی انکارناپذیر است.
متأسفانه در برخی جوامع اسلامی، علیرغم علاقهمندی عمومی به قرآن، هنوز توجه شایستهای به فهم عمیق مفاهیم آن نمیشود. درحالیکه تلاوت قرآن از فضائل بزرگ و توصیهشده در روایات است، اما این تلاوت باید مقدمهای برای تدبر و عمل به آن باشد. خداوند متعال در قرآن کریم میفرماید: *«أَفَلَا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلَىٰ قُلُوبٍ أَقْفَالُهَا»* (محمد: ۲۴)؛ آیا آنان در قرآن تدبر نمیکنند، یا بر دلهایشان قفلهایی نهاده شده است؟ این آیه نشان میدهد که صرف قرائت ظاهری کافی نیست، بلکه فهم و تدبر در آیات، وظیفهای سنگین بر دوش مسلمانان است.
حوزههای علمیه در این مسیر نقش بیبدیلی دارند. اساتید حوزه باید اهتمام ویژهای بر تفسیر قرآن، بیان مفاهیم آن و آشنا ساختن طلاب با روشهای تدبر در قرآن داشته باشند. طلاب علوم دینی نیز باید علاوه بر فراگیری سایر علوم اسلامی، تلاش کنند انس خود را با قرآن افزایش دهند و این ارتباط را به جامعه منتقل کنند. اگر روحانیت بتواند مفاهیم قرآن را به زبانی شیوا و با مثالهای ملموس برای مردم بیان کند، قطعاً تأثیرگذاری بیشتری خواهد داشت.
یکی از راههای احیای فرهنگ قرآنی، ایجاد حلقههای تفسیر و تدبر در مساجد، دانشگاهها و مدارس است. حضور استادان قرآنی و برگزاری نشستهای علمی در این حوزه میتواند فضای فکری جامعه را با نور قرآن منور کند. متأسفانه، برخی افراد گمان میکنند که قرآن تنها کتاب تلاوت در مناسبتهای خاص است، درحالیکه این کتاب، برنامه زندگی ماست و باید در تمام ابعاد حیات فردی و اجتماعی ما جریان داشته باشد.
علاوه بر این، رسانههای دینی و فرهنگی نیز وظیفه دارند نقش خود را در ترویج فرهنگ قرآنی ایفا کنند. امروزه با گسترش فضای مجازی و رسانههای دیجیتال، فرصتهای بینظیری برای نشر معارف قرآنی فراهم شده است. تولید محتوای قرآنی جذاب، نشر تفاسیر علمی و برگزاری مسابقات مفاهیمی، میتواند نسل جوان را بیش از پیش با این کتاب آسمانی آشنا سازد.
اما در نهایت، آنچه بیش از همه اهمیت دارد، این است که ما قرآن را در زندگی روزمره خود به کار بگیریم. تلاوت و تدبر اگر به عمل منجر نشود، اثرگذاری آن محدود خواهد بود. مردم زمانی تأثیر واقعی قرآن را درک میکنند که آثار آن را در رفتار و گفتار علمای دینی و متولیان فرهنگ اسلامی ببینند. همانطور که پیامبر اکرم (ص) فرمودند: *«خیرُکُم مَن تَعَلَّمَ القُرآنَ وَ عَلَّمَهُ»* (بخاری، حدیث ۵۰۲۷)؛ بهترین شما کسی است که قرآن را بیاموزد و آن را به دیگران آموزش دهد.
پس بیایید از خود بپرسیم که رابطهمان با قرآن چگونه است؟ آیا تنها آن را میخوانیم، یا برای فهم و عمل به آن هم تلاش میکنیم؟ هر چقدر تدبر در آیات قرآن بیشتر شود، مسیر سعادت فردی و اجتماعی ما روشنتر خواهد شد. امیدوارم با تلاش علمای دین، گسترش محافل قرآنی و ترویج فرهنگ تدبر، جامعه ما بیش از پیش با نور هدایت این کتاب آسمانی آشنا شود و آن را در زندگی خود جاری سازد.