به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «آناج»، طرح اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی در مجلس شورای اسلامی، با هدف آموزش زبانهای محلی و قومی در مدارس، به تازگی در کمیسیون آموزش تصویب شد و بحثهای گستردهای را به همراه داشته است.
این اصل، که از بدو تصویب قانون اساسی مورد تأکید بوده، به استفاده از زبانهای محلی در مطبوعات و تدریس ادبیات آنها در کنار زبان فارسی اشاره دارد، اما تاکنون به طور گسترده اجرایی نشده است.
مخالفان این طرح، همچون احمد نادری، نائب رئیس کمیسیون آموزش، آن را تهدیدی برای «امنیت ملی» میدانند. وی معتقد است که گسترش آموزش زبانهای محلی و قومی ممکن است به تضعیف انسجام ملی منجر شود و زمینه را برای بروز تنشهای قومی فراهم کند.
نادری در نشستهای مجلس تأکید کرده است که زبان فارسی به عنوان نماد هویت ملی ایران باید در اولویت باشد و از قانونگذاران خواسته است در این زمینه حساسیت ویژهای به خرج دهند.
به باور وی این طرح نظم زبانی کشور را مختل میکند و در عین حال تحت تأثیر جریانات خارجی قرار دارد که به دنبال تضعیف وحدت ملی ایران هستند.
با این وجود، طرفداران طرح، از جمله علیرضا منادی سفیدان، رئیس کمیسیون آموزش مجلس، تأکید دارند که تدریس اختیاری زبانهای محلی میتواند به حفظ تنوع فرهنگی کمک کند و بیانگر احترام به هویتهای محلی باشد.
منادی اعلام کرده است که طرح تدریس زبانهای محلی در این کمیسیون تصویب شده و به زودی به صحن علنی مجلس خواهد آمد.
وی معتقد است که این طرح در راستای رعایت حقوق فرهنگی اقوام ایرانی بوده و فرصتی برای آموزش اختیاری زبان مادری به دانشآموزان فراهم میکند، بدون اینکه لزوماً به زبان رسمی فارسی آسیب برساند.
روحالله متفکرآزاد، نماینده تبریز و از طراحان اصلی طرح، در خصوص تصویب کلیات طرح اجرای اصل ۱۵ قانون اساسی در کمیسیون آموزش مجلس اظهار داشت که این اصل یکی از اصول مترقی قانون اساسی است.
به گفته او، عدم وجود آییننامه اجرایی و قانون مشخص برای اصل ۱۵، زمینه را برای سوءاستفاده مخالفان و بدخواهان فراهم کرده و باعث شده تا بخشهایی از آن مغفول بماند.
وی خاطرنشان کرد که این طرح در مجالس پیشین نیز مورد بررسی قرار گرفته بود، اما به دلایل مختلف به نتیجه نرسید و امیدوار است که این بار، پس از تصویب در کمیسیون آموزش، به صحن علنی مجلس برسد و مراحل قانونی را طی کند.
متفکرآزاد همچنین از موافقت اکثر اعضای کمیسیون آموزش با این طرح ابراز خرسندی کرده و تأکید کرده که آموزش زبانهای محلی و قومی میتواند بخشی از هویت فرهنگی کشور را حفظ کند.
به گفته او، اجرای این اصل نباید به عنوان تهدیدی برای زبان فارسی قلمداد شود، بلکه به تعمیق انسجام و احترام به هویتهای محلی و قومی ایران اسلامی کمک خواهد کرد.
این سخنان، در کنار حمایتهای دیگر نمایندگان، نشاندهنده تمایل برخی از قانونگذاران به اجرایی شدن اصول قانون اساسی درباره تنوع زبانی و فرهنگی در ایران است، هرچند که همچنان دیدگاههای مخالفی نیز در میان نمایندگان وجود دارد که این طرح را از منظر امنیت ملی و انسجام زبانی نقد میکنند.
به طور کلی، اختلاف نظر درباره این طرح از چندین بعد قابل بررسی است: نگرانیهای امنیتی و اجتماعی، تأکید بر زبان فارسی به عنوان عامل همبستگی ملی، و از سوی دیگر، توجه به حقوق اقوام و تنوع فرهنگی در ایران.
در نهایت، آینده این طرح و اجرایی شدن آن در انتظار بررسیهای بیشتر در مجلس و همچنین مراجع بالادستی خواهد بود تا به تصمیمی نهایی در این باره برسند.
انتهای خبر/