آناج-گروه ترکیه و قفقاز؛ رقابت احزاب سیاسی ترکیه روز به روز بیشتر و گستردهتر شده و با آنکه زمان زیادی تا برگزاری انتخابات باقی مانده است، اما مخالفین به طور مداوم در حال استمزاج و گرفتن نبض مردم هستند تا بدانند آیا زمان کنار زدن حزب عدالت و توسعه از قدرت فرا رسیده است یا خیر.
بازار نظرسنجیها نیز در این میان گرمتر شده و اغلب نظرسنجیهای میدانی، حاکی از آن است که حزب عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان، بخش قابلتوجهی از هواداران خود را از دست داده و حتی با همراهی دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی نیز نمیتواند در انتخابات پیش رو، یک بار دیگر ائتلاف جمهور را به قدرت برساند.
تحلیل گران سیاسی معتقدند که بر اساس شواهد میدانی و اجتماعی، بخش قابلتوجهی از زنان و جوانان ترکیه از حزب عدالت و توسعه فاصله گرفتهاند و این مسئله در انتخابات آتی برای اردوغان و یاران او دردسرساز خواهد شد.
شلیک اردوغان به پای خود
بر اساس تازهترین نظرسنجیهای میدانی در ترکیه، مرال آکشنر رهبر حزب خوب رفته رفته در قامت یک رهبر قدرتمند ظاهر شده و محبوبیت فراوانی به دست آورده است. او بیمحابا به اردوغان میتازد و وعده داده در صورت رسیدن به قدرت، در گام نخست، نظام سیاسی اجرایی ریاستی را منحل کند و یک بار دیگر نظام پارلمانی را به ترکیه بازگرداند.
آکشنر در سخنرانی دیروز خود در مورد اقدامات اردوغان گفت: «خروج ترکیه از قرارداد استانبول، یک خطای استراتژیک است و اردوغان با این اقدام به پای خود شلیک کرد. او نشان داد که حزب حاکم، هیچ توجهی به حقوق زنان و دختران ما ندارد و با خشونت علیه زنان، مشکل و مخالفتی ندارد».
قرارداد استانبول، سندی برای مقابله با خشونت علیه زنان و کودکان و حفظ حقوق زنان بود که از سوی شورای اتحادیه اروپا و در شهر استانبول منعقد شد. اما حالا، اردوغان تحت فشار محافظهکاران، از این قرارداد خارج شده و این در حالی است که پیشتر، حتی دختران خود او از قرارداد استانبول حمایت کرده و آن را یک سند لازم و حیاتی برای حفظ حقوق زنان، کودکان و خانواده میدانستند.
«انجمن زنان و دموکراسی» (KADEM) که به عنوان یکی از مهمترین نهادهای مدنی زنان محافظهکار ترکیه شناخته میشود و پست معاونت آن در اختیار سمیه اردوغان (همسر سلجوق بیرقدار) است، قبلاً از قرارداد استانبول حمایت کرده بود.
پایبندی به مفاد قرارداد استانبول از این نظر مهم است که خشونت علیه زنان، ضرب و شتم و قتل زنان در ترکیه یک پدیده اجتماعی – فرهنگی سیاه و فراگیر است.
به باور تحلیل گران، از این به بعد بسیاری از زنان و دختران هوادار آکپارتی به این دو دلیل از این حزب فاصله میگیرند:
1.خروج از قرارداد استانبول، آنان را ناامید و دلشکسته کرد.
2.استخدام و به کارگیری زنان و دختران محجبه در بسیاری از وزارتخانهها و ادارات و نهادهای حکومتی به یک رانت هدفمند تبدیل شده که شامل تمام خانوادهها نمیشود و فقط طبقه متنفذ نزدیک به آکپارتی میتوانند چنین امتیازاتی به دست آورند.
تبعیض و بیکاری، عوامل فاصله گرفتن جوانان
ابراهیم اوسلو از کارشناسان حوزه ارتباطات سیاسی و از نخبگان نظرسنجیهای میدانی، معتقد است که بین جوانان هوادار آکپارتی و سران این حزب، یک فاصله و شکاف جدی به وجود آمده است.
اوسلو در مصاحبه با روزنامه قرار اعلام کرده «آکپارتی، به طرز مشهود و قابل توجهی با نسل جدید جوانان ترکیه بیگانه است و با مبانی فکری، نیازهای فرهنگی و تحصیلی و نگرش آنان به آینده بیگانه است. جامعه ترکیه، تغییر و تحولات مهمی را در این چند سال پشت سر گذاشته است. نهتنها ترکیه، همه جهان تغییر کرده و احزاب و دولتهایی که نتوانند ماهیت تحولات فعلی را درک کنند، نمیتوانند ارتباط دقیق و روشنی با جوانان برقرار کنند».
وی در ادامه در مورد نگرش جوانان ترکیه گفته است: «حزب حاکم، در حال حاضر، پیام جذاب خاصی برای ترکیه ندارد و نسل جدید، ایدهآلها و خواستههای خود را در خطابههای آکپارتی نمیبیند. حزب اردوغان، الآن، نهایتاً برای شهروندان بالای 35 سال پیام دارد و برای نسلی که دارای سبک زندگی متفاوت و مسائل فرهنگی مرتبط با فضای مجازی و شبکههای اجتماعی است، محتوای خاصی ندارد».
کارشناسان سیاسی بر این باورند که افزایش مهاجرت جوانان ترکیه به اروپا، عدم تطبیق خروجی دانشگاهها با شرایط حاکم بر بازار کار و استخدام، ابهام در مورد آینده و تأمین نیازهای اقتصادی و تبعیض حاکم بر نگرش استخدامی نهادهای دولتی، جوانان را از حزب اردوغان دور کرده است.
فاصله گرفتن زنان و جوانان محافظهکار از اردوغان و حزب او در شرایطی به وقوع پیوسته که در جبهه مقابل، یعنی در ائتلاف گستردهای که علیه اردوغان – باغچلی شکل گرفته، چنین رویکردهایی مشاهده میشود:
کمال قلیچدار اوغلو رهبر حزب جمهوری خلق، اغلب سخنرانیهای خود را خطاب به جوانان آغاز میکند و در مورد وضعیت شغلی و تحصیلی و آینده آنان ابراز نگرانی کرده و از دولت میخواهد حوزههای آزادی فردی جوانان را محدود نکند. او همچنین علاوه بر زنان فعال سیاسی و فرهنگی، نشستهای بسیار به صورت حضوری و آنلاین با زنان خانهدار نیز برگزار کرده است.
مرال آکشنر رهبر حزب خوب و شریک قلیچدار اوغلو در ائتلاف ملت، میانه خوبی با زنان و به ویژه زنان خانهدار دارد و به طور مداوم در مورد وضعیت آشپزخانه و سفره خانوادهها صحبت میکند.
حزب دموکراتیک خلقها به عنوان نهاد اقماری گروه تروریستی پ.ک.ک، بیشترین میزان پستهای سیاسی را به زنان سپرده و بالاترین میزان درصد نمایندگان زن نیز از آنِ این حزب است.
حزب سعادت به رهبری کاراملا اوغلو و حزب آینده به رهبری داود اوغلو، توفیق چندانی در جلب توجه زنان و جوانان ندارند اما حزب جهش و دموکراسی به رهبری علی باباجان، از منظر جذب جوانان، توفیق بیشتری دارد. حزب حرکت ملی به رهبری دولت باغچلی نیز، صرفاً از توان جذب جوانان ملیگرای تند و تشدید عواطف ملیگرایانه برخوردار است.
در پایان باید گفت، حزب عدالت و توسعه در 20 سال اخیر که در صحنه سیاسی و اجرایی ترکیه به طور یک قبضه و یک کاسه، قدرت را در اختیار داشته، مانند بسیاری دیگر از احزاب و جنبشهای سیاسی، رفته رفته قدم در مسیر فرود و فترت گذاشته و اگر سران این حزب برای جذب آرای زنان و جوانان، راهکارهای معقول و قابل اجرا پیدا نکنند، قدرت به دست مخالفین اردوغان خواهد افتاد.
انتهای پیام/

چقدر دختران و زنان زشتی