به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «آناج»، یوسف جوادیان، از فعالان رسانهای در یادداشتی نوشت: تبریز بهعنوان یکی از کلانشهرهای اثرگذار کشور، در نقطهای قرار گرفته است که ادامه اداره شهر با سازوکارهای سنتی، هزینههای اقتصادی، اجتماعی و مدیریتی فزایندهای بههمراه دارد. رشد پیچیدگی مسائل شهری، محدودیت منابع مالی و فشار مطالبات عمومی، ضرورت بازنگری در الگوی حکمرانی شهری تبریز را به یک الزام راهبردی تبدیل کرده است.
در این چارچوب، هوشمندسازی شهری باید نه بهعنوان مجموعهای از پروژههای فناورانه مجزا، بلکه بهعنوان ستون فقرات نظام تصمیمگیری و مدیریت شهری تعریف شود. شهر هوشمند، شهری است که تصمیمها در آن مبتنی بر دادههای معتبر، بهروز و یکپارچه اتخاذ میشوند و امکان پیشبینی، پایش و اصلاح سیاستها بهصورت مستمر وجود دارد. این رویکرد، بهطور مستقیم منجر به کاهش خطای تصمیمگیری، افزایش بهرهوری منابع و ارتقای کیفیت خدمات شهری میشود.
تجربه شهرهای موفق نشان میدهد که هوشمندسازی، زمانی به نتایج ملموس میرسد که در سطح حاکمیت شهری، اجماع نهادی و فرماندهی واحد بر آن حاکم باشد. پراکندگی سامانهها، اجرای جزیرهای پروژههای دیجیتال و نبود چارچوب حکمرانی داده، نهتنها مسئلهای را حل نمیکند، بلکه هزینههای مضاعف و اتلاف منابع را بهدنبال دارد. از این رو، تبریز نیازمند یک نقشهراه مشخص برای هوشمندسازی است که در آن اولویتها، مسئولیتها و شاخصهای ارزیابی بهروشنی تعریف شده باشند.
از منظر تصمیمسازی، تمرکز هوشمندسازی شهری تبریز باید بر حوزههایی قرار گیرد که بیشترین بازده حکمرانی را دارند؛ از جمله مدیریت ترافیک و حملونقل، بهینهسازی مصرف انرژی، یکپارچهسازی خدمات شهروندی، و پایش هوشمند محیط شهری. این حوزهها علاوه بر اثرگذاری مستقیم بر رضایت عمومی، امکان تولید دادههای راهبردی برای سیاستگذاریهای بعدی را فراهم میکنند.
نکته کلیدی آن است که هوشمندسازی شهری بدون مشارکت فعال شهروندان و توانمندسازی نیروی انسانی مدیریت شهری به نتیجه پایدار نخواهد رسید. شفافیت دادهها، دسترسی عمومی به اطلاعات غیرحساس و آموزش مدیران میانی، پیششرط تبدیل فناوری به ابزار حکمرانی مؤثر است.
در نهایت، هوشمندسازی تبریز یک انتخاب نمایشی یا پروژهای کوتاهمدت نیست، بلکه تصمیمی راهبردی درباره آینده اداره شهر است. تأخیر در این مسیر، هزینههایی بهمراتب بیشتر از سرمایهگذاری اولیه به مدیریت شهری تحمیل خواهد کرد. تبریز میتواند با اتخاذ رویکردی منسجم، دادهمحور و آیندهنگر، به الگوی مدیریت هوشمند شهری در سطح ملی تبدیل شود؛ مشروط بر آنکه تصمیم امروز، متناسب با چالشهای فردا اتخاذ شود.