به گزارش سرویس فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «آناج»، قبرهایی خاکی و نامتقارناند. به شکلهای هندسی مختلف. شانه به شانه هم چیده شدهاند. روی بعضیهایشان مناره و گنبدهایی ساختهاند و بعضیهای دیگر، آجری و سادهترند. در هر کجای قبرستان که بایستی با وسعتی گسترده روبهرو هستی که انگار پایانی ندارد و آخرش به آسمان وصله خورده است. سکوتی محض بین تمام قبرها جریان دارد. روی چند تا از قبرها با خطی عربی اسمهایی نوشتهاند و خیلیها مثل خاک، بی نشانهاند.
زنی از انتهایی دوردست با بشکهای شفاف از گلاب، به سوی قبری فرو رفته در زمین، قدم تند میکند. باد ملایمی از گردوخاک، بیسروصدا از روی قبر شش میلیون آدم خفته به خوابی ابدی در قبرستان وادی السلام، گذر میکند. و ابهام این قبرستانِ یک هزار و چهارصد و هشتاد و شش هکتاری را چندین برابر جلوه میدهد. قبرستانی که طبق روایات، اولین نقطه از زمین برای سجدهگاه فرشتگان بر آدم شدن است.
سالهای پیش از نجف
قدمت این قبرستان وسیع و خاکی به سالهایی حتی پیش از پیدایش شهر مقدس نجف بازمیگردد. تا جایی که آرامگاه پیامبران و اولیاء الهی بسیاری شده است. هنگامی که از باب طوسی این قبرستان وارد میشوید، در میان گستره عمیق قبرهایی بلند و کوتاه، گنبد سبز خوشرنگی چشمهایتان را به خودش میگیرد که اگر در فاصلهای نزدیکتر به آن بایستید، بر روی طاق آن، کتیبه نام «مقام هود و صالح» که از پیامبران میباشند نوشته شده است. جایی که امام علی علیه السلام در وصیت خود درباره آن فرمودهاند: «مرا در همین پشت قبر دو برادرم هود و صالح دفن کنید.» که منظور ایشان نجف است.
قصه رازدار قبرها
زنی که برای زیارت قبر عزیزش از پلههایی تا زیر زمین پایین رفته بود با چشمانی اشکی بالا میآید و برای زیارت مزار قدیمی شهید سید محمدباقر صدر قدم تند میکند. شهیدی که صدام او را به شهادت رساند و پیکرش سالها در مزاری در این قبرستان پنهان ماند اما وقتی که حکومت صدام سقوط کرد و خواستند که ایشان را از مزار مخفیاش به مزاری تازه منتقل کنند با پیکر سالمی مواجه شدند که با وجود گذر چند دهه از شهادت اما همچنان سالم مانده بود و طبق گفته شاهدان، وقتی که پنبه جاسازی شده در جای گلوله مستقیم بر پیشانی را جدا کردند تا شهید دوباره غسل و تکفین شود، از جای گلوله رد خون جاری شد!
قبرستان ۶ میلیون آدم
قبرستان وادی السلام بیشتر از اینکه یک قبرستان با مجموعهای از قبرها باشد شبیه یک راز قدیمی مگوی است. راز سر به مُهر آدمهایی با ماجراهایی پیچیده از روزگارهایی عجیب و آغشته به رنج. گویی بالای هر قبری که بایستی، جانی از درون آن، تو را برای شنیدن قصهاش به سوی این قبر آجری و خاکی و قدیمی فرا میخوانَد.
جهانگردان از نقاط مختلف جهان به دیدار این قبرستان مقدس آمدهاند و از حجم بالای اشتیاق مردم برای به خاک سپردن عزیزانشان در این زمین و حتی تراکم در هم پیوسته قبرها، تعجب کردهاند. به طوری که در گزارشهای محرمانه و اسناد رسمی بریتانیا، به رقم بالای جنازههایی که از کشورهای تمام دنیا برای خاکسپاری در این زمین آن هم به دلیل قداستاش آوردهاند صحبت شده است.
بزرگترین قبرستان جهان
قبرستان وادی السلام بعد از قبرستانهای بقیع و ابوطالب، از مهمترین و بزرگترین قبرستانهای جهان اسلام به حساب میآید. اما این تمام دلایل محبوبیت آن نیست چرا که حجم بالای روایات به جا مانده درباره این قبرستان، محبوبیت آن را در میان مسلمانان و به ویژه شیعیان صد چندان کرده است. طبق روایات، این زمین، از جمله مکانهایی است که پیامبر رحمت صل الله علیه و آله و سلم، در شب معراج، برای اقامه نماز به آن آمدهاند. و در روایاتی دیگر، از این زمین مبارک، به عنوان نخستین محل اقامه نماز آدم ابوالبشر یاد شده است.
اما شاید برایتان جالب باشد اگر بشنوید که مرحوم کلینی در یک روایت از مولای متقیان، نقلی درباره این قبرستان بزرگ کردهاند که ایشان وادی السلام را نقطهای از بهشت میدانستند و فرمودهاند: «هیچ مومنی در جایی از زمین نمیرد، مگر آنکه به روح او فرمان دهند که به وادی السلام آید. این جا نقطهای از بهشت است.» ادیب الملک فراهانی نیز، که از شاعران و ادیبان و روزنامهنگاران دوره مشروطه بود، پس از بازدیدش از قبرستان وادی السلام درباره آن نوشت: «وادی السلام در واقع محل حضور ارواح مؤمن و بهشتی جاویدان است اما ظاهر آن نیز بسیار باشکوه و با طروات است و مانند آن در نقاط دیگر پیدا نمیشود.»
ظرفیت تمام نشدنی
قبرستان تاریخی وادی السلام نجف، با مساحت یک هزار و چهارصد و هشتاد و پنج هکتار و همچنین با وسعت حدود بیست کیلومتر مربعیاش توانسته لقب بزرگترین قبرستان جهان را از آن خود کند، و شگرفی این قبرستان نه تنها در این وسعت، بلکه در ظرفیت تمام نشدنی آن است که همچنان پذیرایی مردگانی برای آرام گرفتن ابدی بر دامان خود، از سراسر جهان است. آغوشی که طبق نظر مورخین حتی پیش از پیدایش اسلام باز بوده و با وجود گذر قرنها، همچنان به روی میهمانان سرای باقی، باز است.
قدمگاه پیامبران الهی
در این قبرستان، شما میتوانید بر مزار قبر پیامبرانی مانند حضرت آدم، حضرت هود، حضرت صالح و حضرت نوح علیهم السلام بروید و اولین نقطه وصل زمین به آسمان را از نزدیک با چشم به تماشا بنشینید و خاکش را با دستهایتان لمس کنید. در این قبرستان، نیازی نیست که دنبال نشانههایی از بزرگان باشید چون به هر طرف سر بگردانید، قبری از شخصیتهای بزرگ تاریخی، سیاسی، دینی، اجتماعی و حتی ادبی و ملی را خواهید دید که پس از سالها تلاش، در این نقطه از وسعت لایتناهی آرام گرفتهاند.
در مجموع مهم نیست اهل کجا باشید چون زیارتِ اهالی سرزمین لا اله الا الله، برایتان هزینهای نخواهد داشت. فقط کافی است وقتی که به نجف رفتید، پس از پابوس آستان امیرالمؤمنین علیه السلام، به سمت شارع طوسی حرکت کنید و وقتی به انتهایش رسیدید، وادی السلام یا بزرگترین قبرستان تاریخیِ همچنان زنده و پویای جهان را در برابرتان خواهید داشت؛ قبرستانی که با وجود به آغوش کشیدن شش میلیون انسانِ به رحمت خداوند رفته، اما همچنان میزبان تابوتهایی از جنازه آدمهایی از سراسر جهان است تا فصلهای هزار و یک شب قصههای رازدارش را کامل کند.
انتهای خبر/