آناج-گروه ترکیه و قفقاز؛ علی کریملی رئیس حزب جبهه خلق جمهوری آذربایجان در سخنانی که از کانال «عثمان قیزی تی وی» در بستر یوتیوب پخش شد، گفت: «درست است که سطح زندگی مردم قزاقستان خیلی بهتر از مردم جمهوری آذربایجان بوده است، اما با توجه به ثروت فراوان قزاقستان و فساد طبقه حاکم بر این کشور و ثروتاندوزی قشر کوچکی که قدرت و حاکمیت را به دست دارد، اکثریت قاطع مردم قزاقستان بر این باورند که بخش خیلی ناچیزی از ثروت کشور در اختیار مردم قرار گرفته و بخش اعظم دارایی کشور را قشر کوچکی از صاحبان قدرت و ثروت در اختیار خود گرفتهاند و شکاف عمیق اجتماعی در این کشور به وجود آمده است. در شرایط وجود چنین شکافی در هر کشور، بروز انفجار اجتماعی غیرقابلاجتناب است.»
علی کریملی گفت: «قزاقستان کشور قدرتمندی هم بوده است. دومین ارتش قدرتمند در میان کشورهای جامعه مشترکالمنافع متعلق به قزاقستان است؛ اما در شرایط انفجار اجتماعی نیروی امنیتی و انتظامی و ارتش نیز ممکن است متلاشی شود و در روزهای گذشته این وضعیت در میان نیروهای امنیتی و انتظامی قزاقستان مشاهده شد؛ اما وقتی قاسم ژامرت توکایف، رئیسجمهوری قزاقستان با اتکا به حمایت روسیه، نیروهای انتظامی و امنیتی کشور را به مجازات در صورت مقابله نکردن با مخالفان تهدید کرد، نیروهای دولتی مجدداً در حال جمعوجور کردن خود و تلاش برای کنترل اوضاع هستند.»
علی کریملی گفت: «نیروی اصلی محرک اعتراضات در قزاقستان، شهروندان 20 تا 40 ساله قزاق ساکن در جنوب این کشور و اساساً مهاجران از روستاها به شهرها هستند. نمیتوان از وجود هیچ سازمان تروریستی در قزاقستان سخن گفت. این بحران در ابتدا، انفجار اجتماعی بود که خیلی سریع به جنگ داخلی تبدیل شد و اکنون نیز به اشغال کشور توسط نیروی خارجی منجر میشود؛ اما علت اصلی این وضعیت، وجود نارضایتی در درون جامعه است. هیچ عامل خارجی در کار نبوده است. این انفجار شبیه شرایط جمهوری آذربایجان در ژانویه 1990 است که مردم علیه نظام آن زمان به پا خاستند. در آن زمان نیز به ما انگ تروریست و معتاد و افراطگرا میزدند. اکنون در قزاقستان نیز مردم به بیعدالتی در این کشور اعتراض دارند. هیچ سازمان تروریستی اسلامی هم در قزاقستان که دولت این کشور معترضان را به آن متهم میکند، وجود ندارد. علت اصلی بروز این تحولات، مقابله با ملتی است که حق خود را از حاکمان مطالبه میکند. متأسفانه به علت فقدان جامعه مدنی و سازوکارهای دموکراتیک و سازماندهی نشدن مخالفتها در این کشور، این نزاع از مجرای حقوقی خارج شده است و در مجرای خشونتآمیز قرار گرفته است.»
علی کریملی افزود: «تلاش ما در جمهوری آذربایجان نیز این است که نباید اجازه دهیم زمانی در اینجا نیز یک انفجار اجتماعی روی دهد و از مجرای حقوقی و مسالمتآمیز خارج شود. بهترین وضعیت، حل مشکلات در مجرای مسالمتآمیز و حقوقی و قانونی است.»
رئیس حزب جبهه خلق افزود: متأسفانه این تحولات در قزاقستان ادامهدار خواهد شد. روسیه برای مهار این اوضاع نیرو اعزام کرده است و برای مشروع کردن این اقدام، اعزام نیرو تحت پوشش سازمان امنیت جمعی انجام شده است و حتی از ارمنستان نیز 70 نفر نیرو آوردهاند و قرار است از قرقیزستان و تاجیکستان نیز نیروهایی آورده شوند؛ اما نیروی اصلی متعلق به روسیه است. در ظاهر اعلام شده است که شمار این نیروها سه هزار نفر خواهد بود؛ اما هیچ تضمینی وجود ندارد که فقط سه هزار نفر نیرو اعزام خواهد شد. توجه داشته باشید که وزارت دفاع روسیه با استفاده از 75 فروند هواپیمای بزرگ باری که در طول شبانهروز چندین پرواز انجام میدهند، بهطور مستمر در حال انتقال نیرو و تجهیزات آنها به آلماتی است؛ بنابراین میتوان نتیجه گرفت که نیروی خیلی بزرگتری از سه هزار نفر در حال انتقال استقرار در قزاقستان است. هدف روسیه در وهله نخست این است که این انفجار اجتماعی قزاقها در قزاقستان را محدود و خفه کند؛ زیرا این انفجار اجتماعی قزاقها، ویژگی ملی (قومی) نیز دارد و کارشناسان روس نیز دائم تأکید میکنند که معترضان فقط به زبان قزاقی سخن میگویند. این یعنی اعتراض قزاقها به روسها در جریان است. در گذشته روسها در قزاقستان اکثریت را داشتند. در دهه 1980 قزاقها در قزاقستان در اقلیت قرار گرفته بودند و روسها دستکم 40 درصد جمعیت این جمهوری را تشکیل میدادند و در کنار آنها سایر قومیتها نیز بودند. اکنون درصد روسها در قزاقستان به 18 درصد کاهش یافته است و در حال حاضر سه و نیم میلیون نفر روس در قزاقستان زندگی میکنند. به همین علت، برای روسیه مهم است که در وهله اول، وضعیت موجود حفظ شود و حکومت مورد حمایت روسیه در قزاقستان باقی بماند.
اما روسها آشکارا بیان میکنند که اگر حکومت توکایف را حفظ میکنند و برای آن هزینه میکنند، باید قزاقستان نیز به اتحاد روسیه – بلاروس برای احیای امپراطوری سابق روسیه بپیوندد تا در آینده، سایر جمهوریهای جامعه مشترکالمنافع نیز به آن بپیوندند. این سرنوشت در انتظار جمهوری آذربایجان نیز است. به نحوی که کارشناسان حکومتی در جمهوری آذربایجان نیز به انحاء مختلف همین فکر را ترویج میدهند که روسیه باید امپراطوری پیشین را جمعوجور کند. همانطور که در قرهباغ روسی را به زبان دوم رسمی تبدیل کردند، اکنون در قزاقستان نیز این خواسته مطرح میشود که زبان روسی به زبان رسمی دوم تبدیل شود. قبلاً حکومت نظربایف سیاستی متوازن در قبال روسیه و غرب داشت و 75 درصد صنایع نفت و گاز قزاقستان را به شرکتهای غربی سپرد و زبان انگلیسی نیز در این کشور گسترش یافت. در دوره سیاست متوازن نظربایف، طبقه متوسط نیز در قزاقستان بزرگتر شد و 22 هزار سازمان غیرحکومتی نیز در این کشور شکل گرفت که اکنون طرفداران روسیه خواهان تعطیلی تمامی این سازمانهای غیردولتی مخالف روسیه در قزاقستان هستند. همچنین خواستار این هستند که قزاقستان از اتحاد کشورهای ترکزبان نیز خارج شود. همچنین کارشناسان روسیه این را مطرح میکنند که حضور نظامی روسیه در مناطق شمالی قزاقستان که محل سکونت روسهاست، دائمی شود و پایگاههای روسیه در قزاقستان شمالی دایر شود و همچنین سازماندهی ارتش و نیروهای انتظامی و امنیتی قزاقستان تحت کنترل روسیه قرار بگیرد.
علی کریملی افزود: «اما روسیه در آینده شکست خواهد خورد؛ زیرا روسیه برای موفقیتهای تاکتیکی، منافع استراتژیکی خود را پایمال میکند و در اوکراین نیز چنین کرده است. اوکراین و قزاقستان دو جمهوری در شوروی بودند که با روسها بیشترین قرابت و همگرایی را داشتند و جمعیت چندین میلیونی روسها در اوکراین و قزاقستان زندگی میکردند. روسیه باید کاری میکرد که این همگرایی را برای همیشه حفظ کند؛ اما روسیه با تجزیه کریمه و دونباس از اوکراین، این کشور بزرگ اسلاوی را در مقابل روسیه قرار داد. روسیه در بلاروس نیز به خاطر حفظ حاکمیت دیکتاتوری لوکاشنکو، مردم این کشور اسلاوی را نیز مخالف روسیه کرده است. روسیه در قفقاز جنوبی نیز بهرغم استقرار پایگاههای نظامیاش در این منطقه، هر سه ملت ریشهدار این منطقه را در مقابل خود قرار داده است و اکنون در قزاقستان نیز به همین وضعیت خواهد رسید. پس از این حوادث جاری در قزاقستان، زندگی برای سه و نیم میلیون روس ساکن در قزاقستان دشوارتر خواهد شد. با این تحولات، خواه ناخواه نگرش منفی به روسها و روسیه در میان مردم قزاقستان تشدید خواهد شد و در کشوری که هفت هزار کیلومتر مرز مشترک با روسیه دارد، ملت قزاق ساکن خواهد بود که دوست روسیه نخواهد بود؛ زیرا نیروهای روسیه برای حفاظت از حکومتی به قزاقستان نیرو اعزام کرده است که تحت پوشش مقابله با تروریستها، فرمان آتش گشودن به ملت خود را صادر کرده است.»
انتهای پیام/
امیدواریم همان طور که علی اف به یکباره خط و مشی خود در قبال قره باغ را تغییر داد و همه را حیرت زده کرد در مورد حل مشکلات اقشار پایین جامعه هم خودی نشان دهد و مایه یاس دشمنان آذربایجان شود… انشالله.